Η Builder.ai, η startup που υποσχόταν να φέρει επανάσταση στην ανάπτυξη λογισμικού μέσω τεχνητής νοημοσύνης, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με πτώχευση και ομοσπονδιακή έρευνα για παραπλανητικές πρακτικές. Ιδρυμένη το 2016 από τον Sachin Dev Duggal και αρχικά γνωστή ως Engineer.ai, η εταιρεία διαφήμιζε την πλατφόρμα της ως ένα no-code εργαλείο που καθιστούσε την κατασκευή εφαρμογών τόσο εύκολη όσο η παραγγελία μιάς πίτσας. Με έδρα το Λονδίνο και την υποστήριξη ισχυρών επενδυτών όπως η Microsoft, η Qatar Investment Authority, η DeepCore της SoftBank και η IFC, η Builder.ai κατάφερε να συγκεντρώσει πάνω από 450 εκατομμύρια δολάρια και να αποτιμηθεί στο ιλιγγιώδες ποσό του 1,5 δισεκατομμυρίου.
Η… πραγματικότητα όμως διέφερε δραματικά. Παρά τις διαβεβαιώσεις περί τεχνητής νοημοσύνης, η ανάπτυξη των εφαρμογών βασιζόταν εξ ολοκλήρου σε περίπου 700 ανθρώπους μηχανικούς στην Ινδία, οι οποίοι έγραφαν τον κώδικα με το χέρι. Το λεγόμενο AI βοηθητικό εργαλείο “Natasha”, που παρουσιαζόταν ως καινοτομία αιχμής, ήταν κατά βάση ένα τέχνασμα marketing χωρίς ουσιαστική τεχνολογική βάση.
Οι πρώτες υποψίες για απάτη άρχισαν να διατυπώνονται από το 2019, όταν έρευνα της Wall Street Journal ανέδειξε ότι η συντριπτική πλειοψηφία του κώδικα παραγόταν χειροκίνητα. Οι καταγγελίες πολλαπλασιάστηκαν τα επόμενα χρόνια, με πρώην εργαζόμενους να επιβεβαιώνουν ότι η υποτιθέμενη AI τεχνολογία ήταν στην πράξη ανύπαρκτη. Ένας εξ αυτών, ο Robert Holdheim, προσέφυγε νομικά διεκδικώντας 5 εκατομμύρια δολάρια, ισχυριζόμενος ότι απολύθηκε όταν κατήγγειλε τις παραπλανητικές πρακτικές της εταιρείας.
Το 2025, σε μια προσπάθεια ανασύνταξης, ο Manpreet Ratia αντικατέστησε τον Duggal στη θέση του CEO. Ωστόσο, γρήγορα αποκαλύφθηκε μια τεράστια λογιστική απόκλιση: ενώ η εταιρεία ισχυριζόταν ότι τα έσοδα του 2024 ανήλθαν στα 220 εκατομμύρια δολάρια, ο ανεξάρτητος έλεγχος αποκάλυψε ότι δεν ξεπερνούσαν τα 50 εκατομμύρια. Η Viola Credit, δανειστής της εταιρείας, κατέσχεσε άμεσα 37 εκατομμύρια δολάρια από τους λογαριασμούς της Builder.ai, αφήνοντας μόλις 5 εκατομμύρια σε περιορισμένα κεφάλαια. Με τις δραστηριότητες της να καταρρέουν σε πέντε χώρες, μεταξύ των οποίων η Ινδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, η εταιρεία προχώρησε σε σχεδόν 1.000 απολύσεις.
Οι έρευνες για οικονομικές ατασθαλίες εντάθηκαν όταν ήρθαν στο φως ενδείξεις για “στρογγυλοποίηση” εσόδων μέσω συναλλαγών με την ινδική εταιρεία VerSe, πιθανώς με στόχο την παραπλάνηση επενδυτών. Παράλληλα, η Builder.ai φέρεται να οφείλει 85 εκατομμύρια δολάρια στην Amazon και 30 εκατομμύρια στη Microsoft για υπηρεσίες cloud που δεν εξοφλήθηκαν. Οι αμερικανικές αρχές ξεκίνησαν ομοσπονδιακή έρευνα, ζητώντας πρόσβαση στα οικονομικά και στα δεδομένα πελατών της εταιρείας.
Σε δημόσια δήλωση μέσω LinkedIn, η Builder.ai παραδέχθηκε ουσιαστικά την κατάρρευση της: «Παρά τις άοκνες προσπάθειες της τρέχουσας ομάδας και την εξάντληση κάθε δυνατής επιλογής, η εταιρεία δεν μπόρεσε να ανακάμψει από τις ιστορικές προκλήσεις και τις παρελθούσες αποφάσεις που επιβάρυναν δραματικά τη χρηματοοικονομική της θέση». Η εταιρεία έχει ξεκινήσει επίσημες διαδικασίες πτώχευσης σε όλες τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείτο.
Η υπόθεση της Builder.ai έχει εντείνει τις ανησυχίες γύρω από το φαινόμενο του “AI washing” — δηλαδή την πρακτική εταιρειών που βαφτίζουν βασικές υπηρεσίες ως “AI” για να προσελκύσουν επενδυτές. Όπως παρατηρεί ο Phil Brunkard της Info-Tech Research Group, πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις επωφελήθηκαν από την τεχνολογική φρενίτιδα χωρίς να διαθέτουν στιβαρή τεχνολογία ή εσωτερική διακυβέρνηση. Το σκάνδαλο έχει ήδη πυροδοτήσει συζητήσεις για αυστηρότερους κανονισμούς σχετικά με το πώς οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης παρουσιάζουν τα προϊόντα τους.
