Την εκτίμηση ότι εισερχόμαστε σε ένα περιβάλλον όπου υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα στη διεθνή αγορά σιτηρών, ωστόσο θα πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα όταν ο Ντόναλντ Τραμπ αναλάβει καθήκοντα στις ΗΠΑ από τις 20 Ιανουαρίου 2025, έκανε ο Ξαβιέ Κασντάν (Xavier Cassedanne) εκπρόσωπος της CACEIS, του τραπεζικού ομιλίου εξυπηρέτησης περιουσιακών στοιχείων της Crédit Agricole, στον τομέα σιτηρών και ειδικός μηχανικός επιχειρήσεων. Ο κ. Κασντάν μίλησε στην πρώτη θεματική ενότητα με θέμα την παραγωγική διαδικασία, την αγορά και τις τεχνολογίες, της ημερίδας «Αναδιατάξεις στην Αγροτική Παραγωγή και πετυχημένα μοντέλα αναφοράς για τον Πρωτογενή Τομέα» που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της απονομής των βραβείων Αγρότης της Χρονιάς 2025.
Προτάσεις για τη βελτίωση των οικονομικών της παραγωγής, τομέα που αποτελεί προτεραιότητα για τους αγρότες, σύμφωνα με μελέτη μεγάλης εταιρείας στην οποία συμμετείχαν 4.500 αγρότες σε όλο τον κόσμο παρουσίασε ο Αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας του Διεθνούς Ελληνικού Πανεπιστημίου Αχιλλέας Κοντογεώργος.
Στον τρόπο με τον οποίο τα επενδυτικά αγαθά επηρεάζουν τις τιμές των σιτηρών αναφέρθηκε ο επικεφαλής Εμπορευμάτων Πελατών της CACEIS, του τραπεζικού ομιλίου εξυπηρέτησης περιουσιακών στοιχείων της Crédit Agricole, Ζαν Λουάκ Μπέγκ-Τουρόν (Jean – Loic Begue- Turon). Την ψηφιακή πλατφόρμα «έξυπνη σπορά» που αναπτύχθηκε από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Αθηναϊκή Ζυθοποιία, με έξυπνες υπηρεσίες προς όφελος των αγροτών, δεδομένα για το κριθάρι και εξειδικευμένους αλγόριθμους για την εξέλιξη της καλλιέργειας παρουσίασε ο Βασίλης Κωτούλας προϊστάμενος του προγράμματος Συμβολαιακής Γεωργίας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας.
Στα προϊόντα της Timac Agro που ενσωματώνουν μοναδικές και καινοτόμες τεχνολογίες με σκοπό τη μεγιστοποίηση της παραγωγής και της ποιότητας αναφέρθηκε στην τοποθέτησή της η Παγκόσμια Διευθύντρια Ανάπτυξης Προϊόντων, Τζέσικα Ντα Κόστα (Jessica Da Costa).
Για τη γεωργία ακριβείας και τις ευκαιρίες για τους Ευρωπαίους αγρότες μίλησε ο Κρίς Βίγγερ (Chris Wigger), αντιπρόεδρος της Small Grains Production Systems, John Deere.
Τα επίπεδα των αποθεμάτων των σιτηρών θα επηρεαστούν από τις πολιτικές αλλαγές
Ειδικότερα, ο κ. Κασντάν τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «τα επίπεδα των αποθεμάτων και από γεωπολιτική άποψη θα επηρεαστούν από πολιτικές αλλαγές που συνδέονται με τις Αμερικανικές εκλογές, με την νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, οι αποφάσεις του οποίου από τον Ιανουάριο του 2025 θα μπορούσαν να επηρεάσουν το διεθνές εμπόριο πιθανότατα με μέτρα ακραίου προστατευτισμού με την επιβολή μεγάλων τελωνειακών δασμών σε μια σειρά χωρών. Αυτός ο ακραίος προστατευτισμός θα έχει αποτέλεσμα αντίποινα από ορισμένες χώρες που θα παρακολουθούμε πολύ στενά».
Για τις προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές σοδειές το 2025, είπε ότι στο βόρειο ημισφαίριο υπήρξαν δυσκολίες αλλά τα δεδομένα επέστρεψαν σε μια αρκετά φυσιολογική κατάσταση ενώ για το νότιο ημισφαίριο προς το παρόν οι καιρικές συνθήκες είναι καλές για σπορά. Σε κάθε περίπτωση υπογράμμισε: «θα παρακολουθούμε στενά τις πολιτικές εξελίξεις, τις ιδιοτροπίες του καιρού αλλά και τη συμπεριφορά των επενδυτικών αγαθών και των κεφαλαίων που θα επηρεάσει τις τιμές».
Προτάσεις για τη βελτίωση των οικονομικών της παραγωγής
Ο Αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας του Διεθνούς Ελληνικού Πανεπιστημίου Αχιλλέας Κοντογεώργος, επισήμανε ότι μετά τη μελέτη που έγινε παγκοσμίως σε αγρότες, θα μπορούσαν να υιοθετηθούν προτάσεις βελτίωσης των οικονομικών της παραγωγής, στις οποίες περιλαμβάνονται η βελτίωση της διοικητικής αποτελεσματικότητας των εμπλεκόμενων στην παραγωγή ώστε να λύνονται προβλήματα βελτίωσης της λίπανσης και να παράγεται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, η ενίσχυση της δημιουργίας τεχνολογίας στη χώρα μας και στην παραγωγή αλλά και στη διάθεση των προϊόντων και η ενθάρρυνση συνεργατικών προσπαθειών.
Σύμφωνα με τον κ. Κοντογεώργο, το συμπέρασμα της μελέτης ήταν ότι όλα γίνονται για να βελτιώσουμε την παραγωγικότητα στο επίπεδο της εκμετάλλευσης και όπως είπε, οι τρεις πυλώνες για να γίνει αυτό είναι η αποτελεσματικότητα της εκμετάλλευσης, η εστίαση σε συγκεκριμένες δραστηριότητες της επιχείρησης και η βιωσιμότητα που είναι επιταγή των καιρών και ανάγκη για να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας.
Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε ότι τα προβλήματα των αγροτών περιλαμβάνουν ακόμη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την αστάθεια των τιμών στα προϊόντα που έχουν να διαθέσουν. Στις πρακτικές που υιοθετούνται ή πρέπει να εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων συγκαταλέγονται η δοκιμή καινούριων προστατευτικών προϊόντων, η χρήση βιοσκευασμάτων, η εναλλαγή καλλιεργειών, η επένδυση σε νέες τεχνολογίες, εξοπλισμό και διαδικασίες, η υιοθέτηση πρακτικών βιώσιμης γεωργίας, η αύξηση της αξίας των προϊόντων, και η μείωση του κόστους παραγωγής.
Πώς τα επενδυτικά αγαθά επηρεάζουν τις τιμές των σιτηρών
Από την πλευρά του ο κ. Μπεγκ-Τουρόν είπε ότι παγκοσμίως διακινούνται τεράστιες ποσότητες σιτηρών ενώ υπάρχει συνολική αύξηση της μεταβλητότητας στις τιμές τους βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα.
«Αν αναρωτιέστε γιατί υπάρχει αναβρασμός στην αγορά, η απάντηση είναι ότι οι τιμές του σιταριού μεταβάλλονται από 4 – 5 έως και 8 ευρώ κατά τη διάρκεια της ημέρας λόγω των επενδυτικών αγαθών με μια συγκέντρωση όγκων, αφού πολλοί διαχειριστές αγοράς ή μεγάλοι φορείς μέσα στον αγροτικό πυρετό εκμεταλλεύονται αυτές τις πολύ σημαντικές τιμές ρευστότητας και είναι ανοιχτή η αμερικανική και η ευρωπαϊκή αγορά για να ρυθμίσουν τις διαφορές τους» σημείωσε.
Για την επίδραση των επενδυτικών αγαθών στην προθεσμιακή αγορά επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι έχουμε κολοσσιαία ρευστότητα, με δυνατότητες αντιστάθμισης ανά πάσα στιγμή, αλλά το τίμημά της είναι η μεταβλητότητα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην περίπτωση της Γαλλίας όπου οι Γαλλικές αλευροβιομηχανίες καλύπτουν πολύ νωρίτερα τις ανάγκες τους εξασφαλίζοντας τις προμήθειές τους από αγροτικούς συνεταιρισμούς. Την ίδια στιγμή όπως είπε, δημιουργούνται αντισταθμιστικά μέτρα για τη βιομηχανία μεταποίησης και για τους τομείς της αρτοποιίας και της ζαχαροπλαστικής. «Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, αν οι εταιρείες του αγροτικού τομέα είναι περισσότερο παρούσες κατά κανόνα στη Γαλλία αλλά και σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα επενδυτικά αγαθά συμβάλλουν στην τόνωση αυτής της αγοράς» συμπλήρωσε.
Ψηφιακή πλατφόρμα με έξυπνες υπηρεσίες για τους αγρότες
Σε ό,τι αφορά την ψηφιακή πλατφόρμα «έξυπνη σπορά» ο κ. Κωτούλας τόνισε ότι τα οφέλη των αγροτών περιλαμβάνουν την εξοικείωσή τους με τις τεχνικές γεωργίας ακριβείας, την πρόσβασή τους σε νέες τεχνολογίες, την αύξηση της παραγωγής τους κατά 10%, τη βελτίωση της ποιότητας του καρπού, την ανάλυση της λίπανσης του εδάφους, τη μείωση του αποτυπώματος του άνθρακα, την θωράκιση των αγροτών απέναντι στις συνεχείς τις οικονομικές αλλαγές και τη δυνατότητα προϋπολογισμού της καλλιέργειάς τους.
Ο ίδιος επισήμανε, μεταξύ άλλων ότι η κακοκαιρία Daniel που έπληξε τη Θεσσαλία το 2023 αποτέλεσε τη δυσάρεστη αφορμή για την ανάπτυξη αυτής της ψηφιακής πλατφόρμας ενώ η Αθηναϊκή Ζυθοποιία που προμηθεύεται το 30% της παραγωγής από τη Θεσσαλία αποφάσισε να δώσει μια λύση στις προκλήσεις του Έλληνα παραγωγού. Στο πλαίσιο αυτό η πλατφόρμα θα δοκιμαστεί φέτος πιλοτικά στους παραγωγούς της Θεσσαλίας. Προς το παρόν, η χρήση της πλατφόρμας από τους παραγωγούς είναι προαιρετική ενώ το καλοκαίρι του 25 που θα έχει ολοκληρωθεί η πλατφόρμα, θα είναι πλέον διαθέσιμη για τη χρονιά 2025 – 2026 σε όλους τους παραγωγούς που συμβάλλονται με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία για την παραγωγή κριθαριού. «Θα πρέπει να πείσουμε τον παραγωγό για τα πιθανά οφέλη της πλατφόρμας» είπε ο κ. Κωτούλας και γνωστοποίησε ότι για το σκοπό αυτό θα πραγματοποιηθούν εντός του 2025 εκπαιδευτικά βιωματικά σεμινάρια για τους αγρότες.
Το «πάντρεμα» της τεχνητής νοημοσύνης με την καινοτομία
Εξάλλου, η κ. Ντα Κόστα αποκάλυψε ότι στο Παγκόσμιο Κέντρο Καινοτομίας Centre Mondial de l’Innovation Roullier (CMI), που βρίσκεται στο Saint Malo έχει προχωρήσει το «πάντρεμα» της τεχνητής νοημοσύνης με την καινοτομία για πρώτη φορά παγκοσμίως. Οπως είπε, «μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης δημιουργήσαμε εικονικά εδάφη και με τις προσομοιώσεις ψάχνουμε λύσεις στα διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι του πρωτογενούς τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο, με στόχο να τους δώσουμε τις καλύτερες δυνατές λύσεις».
Μεταξύ άλλων, η ίδια αναφέρθηκε στην ανάγκη μεγαλύτερης διείσδυσης των βιοδιεγερτών στις καλλιέργειες και μίλησε για τις προκλήσεις που δημιουργούν στον πρωτογενή τομέα οι εντεινόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθυσμού παγκοσμίως και τις αλλαγές των κανονισμών με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος.
Κλείνοντας, επισήμανε ότι στην ελληνική αγορά τα εξειδικευμένα προϊόντα θρέψης Timac Agro διανέμονται αποκλειστικά από την εταιρεία ΛΥΔΑ A.E. καλύπτοντας μια ευρεία γκάμα προϊόντων, ενώ σημείωσε ότι το ευρύ δίκτυο της εταιρείας, «μοιράζεται» την ίδια νοοτροπία, δείχνοντας σεβασμό προς το περιβάλλον και προωθώντας τη γεωργία με αειφόρο τρόπο.
Η γεωργία ακριβείας και οι ευκαιρίες για τους Ευρωπαίους αγρότες
Κλείνοντας την ενότητα για την παραγωγική διαδικασία, την αγορά και τις τεχνολογίες, ο κ. Βίγγερ τόνισε: «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να καλλιεργούμε όπως τα προηγούμενα 30 χρόνια», σημειώνοντας ότι στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη πολλά αγροτεμάχια και εκμεταλλεύσεις περνούν στις επόμενες γενιές και αυτό θα ενταθεί τα επόμενα χρόνια, λόγω και των νέων τεχνολογιών. Η νέα γενιά αγροτών, όπως παρατήρησε, αγαπάει πολύ την τεχνολογία, και επίσης αν δεν έχει κερδοφορία, θα εγκαταλείψει τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
Ο κ. Βίγγερ παρουσίασε τις νέες τεχνολογίες γεωργίας ακριβείας και τα μηχανήματα που διαθέτει η John Deere για υψηλότερες συγκομιδές με αυτοματισμούς στα συστήματα άρδευσης, ψεκασμού κ.λπ. προβλέποντας μάλιστα ότι «σε 5 χρόνια από τώρα, στις ΗΠΑ τα γεωργικά μηχανήματα θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένα καθώς οι παραγωγοί δεν μπορούν να βρουν εργατικά χέρια».
«Η γεωργία ακριβείας αγγίζει τα όρια της αυτονομίας, είμαστε στον δρόμο των πλήρως αυτοματοποιημένων συστημάτων», τόνισε.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα σημείωσε ότι λόγω του κλίματός της η ελληνική γεωργία έχει στρατηγικό πλεονέκτημα στην αμπελοκαλλιέργεια, την ελαιοκαλλιέργεια, στα οπωροκηπευτικά, και καρποφόρα δέντρα.
Ο ίδιος αναφέρθηκε τέλος στη συνεργασία της John Deere με την start-up του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών «Eden Library», που αφορά ένα καινοτόμο σύστημα παρακολούθησης που στοχεύει στη βιώσιμη προστασία των καλλιεργειών και μείωση των φυτοφαρμάκων, προσφέροντας ανίχνευση παρασίτων και εχθρών σε πραγματικό χρόνο μέσω ενσωματωμένων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής όρασης.
Τα βραβεία Αγρότης της Χρονιάς αποτελούν μια πρωτοβουλία της συντακτικής ομάδας της εφημερίδας Agrenda, η οποία, σε συνεργασία με την Tsomokos Communication, συνθέτουν τον καμβά της φετινής εκδήλωσης.
