Νέο κύκλο μειώσεων άμεσων φόρων σχεδιάζει η κυβέρνηση με τα επιπλέον έσοδα από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, τα οποία υπολογίζονται σε 2,5 δισ. ευρώ έως το 2027, με στόχο κυρίως να ελαφρυνθεί η μεσαια τάξη.. Προϋπόθεση για τον νέο κύκλο φορολογικών ελαφρύνσεων είναι να βεβαιωθεί η επίτευξη μόνιμης αύξησης των εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής, δεδομένο μπορεί να θεωρηθεί, όμως, πως οι αλλαγές θα εστιάσουν στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.
«Όσο μειώνεται η φοροδιαφυγή, όσο περιορίζεται το κενό στον ΦΠΑ, όσο εξυχνιάζονται μεγάλες φορολογικές ή τελωνειακές απάτες που απαιτούν μια εξειδίκευση, τόσο θα προστίθενται παραπάνω έσοδα στα ταμεία του κράτους, έτσι ώστε να μπορούμε να συνεχίσουμε με την πολιτική μείωσης των φόρων, κάτι το οποίο έχουμε πρόθεση να κάνουμε μέχρι το τέλος τουλάχιστον της κυβερνητικής μας θητείας, το 2027», δήλωσε ο πρωθυπουργός, εγκαινιάζοντας το νέο κτίριο της ΑΑΔΕ στον Ταύρο. Όπως είπε, «βρισκόμαστε σε διαρκή πόλεμο με τη φοροδιαφυγή», σημειώνοντας ότι σημαντικό ρόλο θα παίξουν τα νέα εργαλεία της τεχνολογίας, ειδικά των εργαλείων της τεχνητής νοημοσύνης, που «μας δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε πολύ πιο στοχευμένους ελέγχους, που θα μας επιτρέπουν σε ένα μεγάλο σύνολο δεδομένων -τα οποία εκ πρώτης όψεως μπορεί να μη βγάζουν πολύ μεγάλο νόημα-, να εντοπίζουμε εκείνα τα στοιχεία τα οποία χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης».
Οι περισσότερες αλλαγές στην άμεση φορολογία θα εφαρμοστούν από τα εισοδήματα του 2026. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τους νέους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας η χρηματοδότηση φορολογικών ελαφρύνσεων θα πρέπει να στηρίζεται σε έξτρα έσοδα που θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία από την αποκάλυψη κρυφών εισοδημάτων.
Εδικότερα, στην πρώτη γραμμή βρίσκονται η φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων, οι ασφαλιστικές εισφορές, τα τεκμήρια διαβίωσης και το Τέλος Επιτηδεύματος. Η έμμεση φορολογία δεν βρίσκεται – τουλάχιστον προς το παρόν – στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς. Η αρχή θα γίνει με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και συγκεκριμένα με την επανεξέταση των φορολογικών συντελεστών.
Η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος επανεξετάζεται και πρώτος υποψήφιος συντελεστής για διόρθωση είναι ο αμέσως επόμενος του 9%, καθώς στο κλιμάκιο των 10.001 έως και 20.000 ευρώ ο συντελεστής κάνει άλμα στο 22%, ενώ στη συνέχεια η κλιμάκωση είναι πιο ήπια (28%, 36%, 44%).
Αν για παράδειγμα ο συντελεστής στο κλιμάκιο από 10.001 έως 20.000 ευρώ μειωθεί στο 15% από 22%, αυτό θα σημάνει μείωση του φόρου κλιμακίου από τα 2.200 ευρώ στα 1.500 ευρώ οδηγώντας σε έμμεση αύξηση αποδοχών κατά 50 ευρώ το μήνα (για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα με τους 14 μισθούς).
Όσον αφορά στις ασφαλιστικές εισφορές, δρομολογείται νέα μείωση κατά 0,5% με ορίζοντα το 2027. Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2025 οι ασφαλιστικές εισφορές θα μειωθούν κατά μια μονάδα.
Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής αποτυπώνεται και στα στοιχεία για την πορεία των φορολογικών εσόδων. Στο εννεάμηνο του 2024 καταγράφεται υπέρβαση περίπου 2,5 δισ. ευρώ με το 1,9 δισ. ευρώ να αφορά δημοσιονομικά τον τρέχοντα προϋπολογισμό και επιμέρους 688 εκατ. ευρώ να προέρχονται από μεγαλύτερες εισπράξεις ΦΠΑ, από την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και τη διασύνδεση των ταμειακών με τα POS.
Σημειώνεται πάντως πως στην παρούσα φάση δεν γίνεται η παραμικρή αναφορά σε ενδεχόμενη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, παρέμβαση η οποία είχε περιληφθεί στο προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ του 2019, αλλά όχι και στο αντίστοιχο του 2023.
Ακολουθούν οι παρεμβάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι που συζητά το οικονομικό επιτελείο:
Νέα μείωση κατά των ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή ποσοστιαία μονάδα το 2027. Επισημαίνεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2025 οι ασφαλιστικές εισφορές θα μειωθούν ακόμα κατά μία μονάδα και συνολικά επιχειρήσεις και εργαζόμενοι κερδίζουν κοντά στα 400 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι έως το 2027 οι ασφαλιστικές εισφορές θα έχουν μειωθεί κατά 6 μονάδες. Μείωση κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης από το 2026 και πλήρη κατάργηση τους σε βάθος χρόνου με την πλήρη εφαρμογή των ψηφιακών εργαλείων για τον προσδιορισμό των εισοδημάτων και της περιουσιακής κατάστασης και την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε όλο το φάσμα της αγοράς. Στόχος είναι η εξάλειψη των αδικιών και των στρεβλώσεων που έχουν σαν αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες με χαμηλά εισοδήματα να καλούνται να πληρώσουν υψηλότερους φόρους σε σχέση με το εισόδημα τους καθώς η εφορία υπολογίζει το φόρο με βάση τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης που ισχύουν για τα αυτοκίνητα, τις κατοικίες, τις αγορές αγαθών, τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία, τα σκάφη αναψυχής. Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι οι περισσότεροι φορολογούμενοι που πιάνονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης και καλούνται να πληρώσουν έξτρα φόρο είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι με χαμηλά εισοδήματα Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τις επιχειρήσεις και τα υποκαταστήματα τους έως το 2027. Επισημαίνεται ότι το μνημονιακό χαράτσι αποτελεί παρελθόν από το 2025 για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους, ατομικές επιχειρήσεις καθώς και για τους εργαζόμενους που αμείβονται με «μπλοκάκι». Παρεμβάσεις στη κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων με μειώσεις συντελεστών κυρίως για τα μεσαία εισοδήματα. Με το ισχύον καθεστώς τα φυσικά πρόσωπα με εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με συντελεστές που ξεκινούν από 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ και φτάνουν έως και 44% για εισοδήματα πάνω από 40.000 ευρώ.
